ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου, καὶ τοῖς ὠσὶν βαρέως ἤκουσαν, καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν· μήποτε ἴδωσιν τοῖς ὀφθαλμοῖς, καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσιν, καὶ τῇ καρδίᾳ συνῶσιν, καὶ ἐπιστρέψωσιν, καὶ ἰάσωμαι αὐτούς.
Matt 13:15 [Textus Receptus (Elzevir) (1624)]45
Ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου, καὶ τοῖς ὠσὶ βαρέως ἤκουσαν, καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν, μήποτε ἴδωσι τοῖς ὀφθαλμοῖς, καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσι, καὶ τῇ καρδίᾳ συνῶσι, καὶ ἐπιστρέψωσι, καὶ ἰάσωμαι αὐτούς.
MSS: 1, 7 (f42r), 8, 10 (f34v-35r), 11 (f65r), 22 (f23v-24r), 201, 490 (f28rc1-2), 1582 (f36r)
Matt 13:15 [Codex Sinaiticus (א or 01) (4th century)]
επαχυνθη γαρ η καρδια του λαου τουτου και τοις ωσιν αυτω- βαρεως ηκουσα- και τους οφθαλμους αυτων εκαμμυσαν μηποτε ϊδωσιν τοις οφθαλμοις και τοις ωσιν αυτων ακουσωσι και τη καρδια συνωσιν και επιστρεψωσιν και ϊασομε αυτους
Matt 13:15 [Codex Vaticanus Graecus 1209 (B03) (4th century)]
επαχυνθη γαρ η καρδια του λαου τουτου και τοιςωσιν βαρεως ηκουσαν και τους οφθαλμους αυτων εκαμμυσαν μηποτε ιδωσιν τοις οφθαλμοις και τοις ωσιν ακουσωσιν και τη καρδια συνωσιν και επιστρεψωσιν και ιασωμαι αυτους
Matt 13:15 [Codex Ephraemi Syri Rescriptus (C04) (5th century)]
επαχυνθη γαρ η καρδια του λαου τουτου και τοις ωσιν αυτων βαρεως ηκουσαν· και τους οφθαλμους αυτων εκαμμυσαν· μηποτε ιδωσιν τοις οφθαλμοις· και τοις ωσιν· και τη καρδια συνειωσιν και επιστρεψωσιν και ιασωμαι αυτους·
Matt 13:15 [Codex Bezae Cantabrigiensis (D05)]40v-41v
Επαχυνθη γαρ η καρδια του λαου τουτου και τοις ωσιν βαρεως ηκουσαν και τους οφθαλμους αυτων εκαμμυσαν μηποτε ιδωσιν τοις οφθαλμοις και τοις ωσιν ακουσωσιν· και τη καρδια συνωσιν και επιστρεψωσιν και ϊασομαι αυτους
Matt 13:15 [Codex Basilensis (E07) (8th century)]41r
ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου, ϗ τοῖς ωσιν βαρέως ἤκουσαν. καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν· μηποτε ΐδωσιν τοις ὀφθαλμοῖς, και τοῖς ὠσὶν ἀκουσωσιν, καὶ τῆ καρδια συνῶσιν και ἐπιστρέψουσιν ϗ ϊάσομαι αὐτούς.
Μatt 13:15 [Codex Seidelianus I (Harley MS5684) (G011) (9th century)]17rc1-2
ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία· τοῦ λαοῦ τούτου· καὶ τοῖς ὠσὶν βαρέως ἤκουσαν· καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν· μήποτε ἴδωσιν τοῖς ὀφθαλμοῖς· καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσιν· καὶ τῆ καρδία συνῶσιν· καὶ ἐπιστρέψουσιν· ϗ ϊάσομαι αὐτούς·
Matt 13:15 [Codex Purpureus Petropolitanus (N022) (6th century)]
επαχυνθη γαρ η καρδια του λαου τουτου και τοις ωσιν βαρεως ηκουσαν και τους οφθαλμους αυτων εκαμμυσαν· μηποτε ιδωσιν τοις οφθαλμοις και τοις ωσιν ακουσωσιν και .η καρδια συνωσι και επ.στρεψουσι και ..σομαι αυτ…
Matt 13:15 [Codex Washingtonianus (W032)]45
επαχυνθη γαρ η καρδια του λαου τουτου και τοις ωσιν βαρεως ηκουσαν και τους οφθαλμους αυτων εκαμμυσαν μηποτε ιδωσιν τοις οφθαλμοις και τοις ωσιν ακουσωσιν και τη καρδια συνωσιν και επιστρεψουσιν και ϊασωμαι αυτους
Matt 13:15 [Codex Macedoniensis (MS Add 6594) (Y034) (9th century)]17r|35
ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου· καὶ τοῖς ὠσὶ βαρέως ἤκουσαν· καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν· μήποτε ΐδωσι τοῖς ὀφθαλμοῖς, καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσω καὶ τῆ καρδία συνῶσι, καὶ ἐπιστρέψουσι, καὶ ῒάσομαι αὐτούς
Matt 13:15 [Codex Sangallensis 48 (Δ037) (9th century)]57
Επαχυνθη γαρ η καρδια του λαου τουτου και τοις ωσιν βαρεως ηκουσαν· και τους οφθαλμους αυτων εκαμμυσαν· Μη· ποτε ειδωσιν τοις οφθαλμοις και τοις ωσιν ακουσωσιν και τη καρδια συνωσιν και επιστρεψωσιν και ιασωομαι αυτους
Matt 13:15 [Codex Athous Dionysiou (Ω045) (9th century)]72c2-73c1
ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου, καὶ τοῖς ὠσι βαρέως ἤκουσαν, καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν, μήποτε ἴδωσι τοῖς ὀφθαλμοῖς, καὶ τοις ὠσὶν ἀκούσωσι, καὶ τῆ καρδία συνώσι, καὶ ἐπιστρέψουσι- καὶ ϊασομαι αὐτούς.
Matt 13:15 [Minuscule 43 (8409) (11th century)]32v
ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου, καὶ τοῖς ὠσὶ βαρέως ἤκουσαν, καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν, μήποτε ἴδωσι τοῖς ὀφθαλμοῖς, καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσι, καὶ τῆ καρδία συνῶσι, καὶ ἐπιστρέψουσι καὶ ἰάσομαι αὐτούς.
MSS: 43, 500
Matt 13:15 [Minuscule 438 (Add MS 5111) (12th century)]66v-67r
ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου, καὶ τοῖς ὠσὶ βαρέως ἤκουσαν, καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν, μήποτε ἴδωσι τοῖς ὀφθαλμοῖς, καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσι, καὶ τῆ καρδία συνῶσι, καὶ ἐπιστρέψωσι καὶ ἰάσομαι αὐτούς.
MSS: M (f48rc1), 44, 438
Matt 13:15 [Minuscule 700 (Egerton MS 2610) (11th century)]43v
ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου καὶ τοῖς ὠσὶ βαρέως ἤκουσαν, καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν· μήποτε ἴδωσι τοῖς ὀφθαλμοῖς, καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσι καὶ τῆ καρδία συνῶσι· καὶ ἐπιστραφῶσι· καὶ ἰάσομαι αὐτούς.
Matt 13:15 [Peshitta]
ܐܶܬ݂ܥܰܒ݁ܺܝ ܠܶܗ ܓ݁ܶܝܪ ܠܶܒ݁ܶܗ ܕ݁ܥܰܡܳܐ ܗܳܢܳܐ ܘܒ݂ܶܐܕ݂ܢܰܝܗܽܘܢ ܝܰܩܺܝܪܳܐܝܺܬ݂ ܫܡܰܥܘ ܘܥܰܝܢܰܝܗܽܘܢ ܥܰܡܶܨܘ ܕ݁ܠܳܐ ܢܶܚܙܽܘܢ ܒ݁ܥܰܝܢܰܝܗܽܘܢ ܘܢܶܫܡܥܽܘܢ ܒ݁ܶܐܕ݂ܢܰܝܗܽܘܢ ܘܢܶܣܬ݁ܰܟ݁ܠܽܘܢ ܒ݁ܠܶܒ݁ܗܽܘܢ ܘܢܶܬ݂ܦ݁ܢܽܘܢ ܘܰܐܣܶܐ ܐܶܢܽܘܢ܂
Matt 13:15 [Vulgate]
incrassatum est enim cor populi huius et auribus graviter audierunt et oculos suos cluserunt nequando oculis videant et auribus audiant et corde intellegant et convertantur et sanem eos
Critical Apparatus :
(1) επαχυνθη : א, B, C, D, E, F, G, K, M, N, O, S, W, X, Y, Δ, Σ, Ω, 1, 4, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 22, 33, 43, 44, 157, 201, 230, 438, 490, 500, 556, 700, 892, 901, 1582, 1701, 2835, ℓ339, Majority
(2) επαχοινθη : L
(3) ωσι : M, S, Y, Ω, 1, 4, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 22, 43, 44, 201, 230, 438, 490, 500, 556, 700, 901, 1582, 1701, 2835, ℓ339
(4) ωσιν : B, C, D, E, F, G, K, N, O, W, X, Δ, Σ, 13
(5) σωσι : L
(6) ωσιν αυτων : 33, 157, 892, א
(7) τους οφθαλμους : א, B, C, D, E, F, G, K, L, M, N, O, S, W, Y, Δ, Σ, Ω, 1, 4, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 22, 33, 43, 44, 157, 201, 230, 438, 490, 500, 700, 892, 901, 1582, 1701, 2835, ℓ339
(8) τοις οφθαλμοις : X, 556
(9) αυτων : א, B, C, D, E, F, G, K, L, M, N, O, S, W, X, Y, Δ, Σ, Ω, 1, 4, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 22, 33, 43, 44, 157, 201, 230, 438, 490, 500, 556, 700, 892, 901, 1582, 1701, 2835, ℓ339
(10) OMIT αυτων : 9
(11) εκαμμυσαν : א, B, C, D, E, F, G, K, L, M, N, O, S, W, X, Y, Δ, Σ, Ω, 1, 4, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 22, 33, 43, 44, 157, 201, 230, 438, 490, 500, 700, 892, 901c, 1582, 1701, 2835, ℓ339
(12) εκαμυσαν : 556, 901*
(13) ιδωσι : M, S, Y, Ω, 1, 4, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 22, 43, 44, 157, 201, 230, 438, 490, 500, 556, 700, 901, 1582, 1701, 2835, ℓ339
(14) ιδωσιν : א, B, C, D, E, F, G, K, N, O, W, X, Σ, 13, 33,
(15) ειδωσιν : L, Δ
(16) τοις ωσιν : א, B, C, D, E, F, G, K, M, N, O, S, W, X, Y, Δ, Σ, Ω, 1, 4, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 22, 33, 43, 44, 157, 201, 230, 438, 490, 500, 556, 700, 892, 901, 1582, 1701, 2835, ℓ339
(17) τοι ωσιν : L
(18) ακουσωσι : K, M, Ω, 1, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 22, 43, 44, 157, 201, 230, 438, 490, 500, 556, 700, 892, 901, 1582, 1701
(19) ακουσωσιν : א, B, D, E, F, G, L, N, O, S, W, X, Δ, Σ, 4, 13, 33, 2835, ℓ339
(20) ακουσω : Y?
(21) OMIT ακουσωσι : C
(22) συνωσι : M, N, S, Y, Ω, 1, 4, 7, 8, 10, 11, 12, 22, 43, 44, 157, 201, 230, 438, 490, 500, 556, 700, 892, 901, 1582, 1701, ℓ339
(23) συνωσιν : א, B, D, E, F, G, K, L, O, W, X, Δ, Σ, 13, 2835?
(24) συνιωσι : 9
(25) συνιωσιν : 33
(26) συνειωσιν : C
(27) επιστρεψωσι : M, 1, 7, 8, 10, 11, 13, 22, 44, 157, 201, 230, 438, 490, 556, 892, 901, 1582, ℓ339
(28) επιστρεψωσιν : א, B, C, D, L, X, Δ, 33,
(29) επιστρεψουσι : K, N?, S, Y, 9, 12, 43, 500, 1701
(30) επιστρεψουσιν : E, F, G, O, W, Σ, Ω, 2835
(31) επιστραφωσι : 4, 700
(32) ιασωμαι : B, C, W, X, Δ*, 1, 7, 8, 10, 11, 22, 201, 556, 490, 1582, Majority, Scholz
(33) ιασομαι : N?, O, D, E, F, G, M, S, Y, Δ¹, Σ, Ω, 4, 9, 12, 13, 33, 43, 44, 157, 230, 438, 500, 700, 892, 901, 1701, 2835, ℓ339
(34) ιασωμε : K
(35) ιασομε : א, L
A Textual Commentary On Matthew 13:15
(a) Τοῖς ὠσὶ in the great majority, but Peshitta read τοις ωσιν αυτων bis, which has little support.
(G.H. Gwilliam)