καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς Ἡρώδου· ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ Kυρίου διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου.
and was there until the death of Herod; that it might be fulfilled which was spoken by the LORD through the prophet, saying, “Out of Egypt I called my son.”
Matt 2:15 [Textus Receptus (Elzevir) (1624)]5
Καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς Ἡρῴδου· ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ Κυρίου διὰ τοῦ προφήτου, λέγοντος· Ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου.
MSS: C, E, K, M (f23vc1-2), S (f20rc2-vc1), Ω (f21c1-2), 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11 (f15v-16r), 12, 18 (f4v), 22 (f7v-8r), 27, 34, 35, 36, 43 (f14r), 65, 72, 83, 109, 113, 116, 157 (f24v), 200, 201, 230 (f18rc1), 272, 438, 439, 476, 478, 490, 501, 504, 505, 543, 556, 652 (f30v), 699 (f2v-3r), 700?, 892 (f23v), 901 (f10v), 1203, 2603 (f6v-7r|16-17), 2835 (f2rc1-2), 3000 (f8r), ℓ1086 (f292rc1)
Matt 2:15 [Codex Sinaiticus (א or 01) (4th century)]
Kαι η εκι εως της τελευτης Ἡρωδου ϊνα πληρωθῆ το ρηθε– ϋπο KY δια του προφητου λεγοντος εξ αιγυπτου εκαλεσα τον υν μου
Matt 2:15 [Codex Vaticanus Graecus 1209 (B03) (4th century)]
Kαὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ηρωδου· ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲ– ὑπὸ KY διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος, ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου.
MSS: B, W, Δ, Σ, 33 (f101v), 1582 (f8v)
Matt 2:15 [Codex Ephraemi Syri Rescriptus (C04) (5th century)]
Kαι ην εκει εως της τελευτης ηρωδου· ινα πληρωθη το ρηθεν υπο του KY δια του προφητου λεγοντος εξ αιγυπτου εκαλεσα τον υν μου·
Matt 2:15 [Codex Bezae Cantabrigiensis (D05) (5th century)]5v|12
Kαι ην εκει εως της τελευτης ηρωδου· ινα πληρωθη το ρηθεν υπο του KY δια του προφητου λεγοντος· εξ εγυπτου εκαλεσα τον υιον μου
Matt 2:15 [Codex Basilensis (E07) (8th century)]6v-7r
και ην εκει, εως της τελευτης ηρωδου· ϊνα πληΡωθη το ρηθεν ϋπο του KY· δια του προφητου λεγοντος· εξ αιγυπτου εκαλεσα τον υν μȢ·
Matt 2:15 [Codex Cyprius (Grec 63) (K017) (9th century)16v
καὶ ἦν ἐκεῖ· ἕως τῆς τελευτῆς Ἡρώδου· ἵνα πληρωθἦ τὸ ῥηθεν ὑπὸ τοῦ του KY· διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ αιγύπτου ἐκάλεσα τὸν υιόν μου·
Matt 2:15 [Codex Regius (Grec 62) (L019) (8th century)]6vc2
καὶ ἦν ἐκεῖ ἐως τῆς τελευτῆς Ἡρώδου· ϊνα πληρωθῆ τὸ ρηθὲν ὑπὸ του KY δια τοῦ προφήτου λέγοντος: ἐξ εγυπτου ἐκάλεσα τὸν υν μου.
Matt 2:15 [Codex Washingtonianus (W032) (5th century)]
Kαι ην εκει εως της τελευτης ηρωδου ϊνα πληρωθη το ρηθεν ϋπο KY δια του προφητου λεγοντος εξ αιγυπτου εκαλεσα τον υϊον μου
Matt 2:15 [Codex Sangallensis 48 (Δ037) (9th century)]24-25
Και ην· εκει· εως· της· τελευτης· ηρωδου· ινα· πληρωθη· το· ρηθεν· υπο· KY δια προφητου λεγοντος· Εξ αιγυπτου· εκαλεσα· τον· υιον· μου
Matt 2:15 [Codex Purpureus Rossanensis (Σ042) (6th century)]27-28
και ην εκει εως της τελευτης ηρω||δου· ινα πληρωθη το ρηθεν υπο KY δια του προφητου λεγοντος· εξ αιγυπτου εκαλεσα τον υιον μου·
Matt 2:15 [Minuscule 1 (12th century)]162r-v
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ἡρωδȣ· ἵνα πληρωθῃ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ κυ διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου·
Matt 2:15 [Minuscule 2 (11th century)]4v
καὶ ἦν ἐκεῖ, ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου· ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν, ὑπὸ τοῦ κυ διὰ τοῦ προφήτου· λέγοντος, ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υνʹ μου·
Matt 2:15 [Minuscule 8 (Gr. 49) (11th century)]20rc2
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τ{ῆς} τελευτῆς ἡρώδου· ἵνα πληρωθῆ τὸ ρηθεν ὑπὸ τοῦ κυ διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν ὑνʹ μου.
Matt 2:15 [Minuscule 44 (12th century)]16r
και ην εκει εως της τελευτης ηρωδου· ινα πληρωθη το ρηθεν υπο του κυ δια του προφητου λεγοντ{ος}· εξ αιγυπτου εκαλεσα τον υν μου·
Matt 2:14 [Minuscule 65 (11th century)]9r-v
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου· ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ κυ διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υν μȣ·
Matt 2:15 [Minuscule 72 (11th century)]7r
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου· ἵνα πληρωθῆ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ κυ διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν ὑνʹ μου·
Matt 2:15 [Minuscule 83 (11th century)]38
και ην εκει εως της τελευτης ηρωδου· ινα πληρωθη το ρηθεν υπο του κυ δια του προφητου· λεγοντος͵ εξ αιγυπτου εκαλεσα τον υιον μȣ·
Matt 2:15 [Minuscule 109 (1326)]28r
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ἠρώδου· ἵνα πληρωθῆ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ κυ δϊὰ τοῦ προφήτου λέγοντος, ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου.
Matt 2:15 [Minuscule 113 (11th century)]29r
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου· ἵνα πληρωθῆ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ κȣʹ δϊὰ τοῦ προφήτου λέγοντ{ος}· ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου.
Matt 2:15 [Minuscule 116 (12th century)]18r
καὶ ἦν ἐκεῖ. ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου· ἵνα πληρωθῆ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ κύ διὰ τοῦ προφήτου. λέγοντος· ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν ὕν μου.
Matt 2:15 [Minuscule 201 (1357)]12vc2
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου· ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ κυ διὰ τοῦ προφήτου· λέγοντος, ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου·
Matt 2:15 [Minuscule 272 (11th century)]7v
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου, ἵνα πληρωθῆ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ κυ διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υν μου.
Matt 2:15 [Minuscule 438 (12th century)]17r-v
Ṡ ἦν ἐκεῖ, ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου· ἵνα πληρωθῆ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ κύ διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος. ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα Τὸν υἱόν μου.
Matt 2:15 [Minuscule 439 (1159)]11vc1
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτ{ῆς} ἡρώδου· ἵνα πληρωθῆ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ κύ διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου·
Matt 2:15 [Minuscule 476 (11th century)]10r
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου· ἵνα πληρωθῆ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ κυ διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου.
Matt 2:15 [Minuscule 478 (10th century)]11r
καὶ ἦν ἐκεῖ. ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου· ΐνα πληρωθῆ τὸ ῥηθὲν ϋπὸ τοῦ κυ διὰ τοῦ προφήτου. λέγοντος· ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υν μου:
Matt 2:15 [Minuscule 490 (Add MS 7141) (11th century)]10rc2
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου· ἵνα πληρωθῆ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ κύ διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου·
Matt 2:15 [Minuscule 500 (Add MS 17982) (13th century)]11v-12r
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου· ἵνα πληρωθῆ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου.
Matt 2:15 [Minuscule 504 (1033)]14r
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου· ἵνα πληρωθῆ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ κυ διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου·
Matt 2:15 [Minuscule 543 (12th century)]2bc1
καὶ ἦν ἐκεῖ· ἕως τῆς τελευτῆς ἡρώδου + ἵνα πληρωθῆ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ κυ διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· Ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου·
Matt 2:15 [Peshitta]
ܘܰܗܘܳܐ ܬ݁ܰܡܳܢ ܥܕ݂ܰܡܳܐ ܠܡܰܘܬ݁ܶܗ ܕ݁ܗܶܪܳܘܕ݂ܶܣ ܕ݁ܢܶܬ݂ܡܰܠܶܐ ܡܶܕ݁ܶܡ ܕ݁ܶܐܬ݂ܶܐܡܰܪ ܡܶܢ ܡܳܪܝܳܐ ܒ݁ܰܢܒ݂ܺܝܳܐ ܕ݁ܳܐܡܰܪ ܕ݁ܡܶܢ ܡܶܨܪܶܝܢ ܩܪܺܝܬ݂ ܠܒ݂ܶܪܝ܂
Matt 2:15 [Old Syriac Curetonian (Codex Curetonianus Syriacus syc)]
ܘܗܘܐ ܬܡܢ ܥܕܡܐ ܕܡܝܬ ܗܪܘܕܣ ܡܠܟܐ܂ ܕܢܬܡܠܐ ܡܕܡ ܕܐܬܐܡܪ ܡܢ ܡܪܝܐ ܒܝܕ ܢܒܝܐ ܕܐܡܪ ܗܘܐ܂ ܕܡܢ ܡܨܪܝܢ ܩܪܝܬ ܠܒܪܝ܀
Matt 2:15 [Old Syriac Sinaitic (Codex Sinaiticus Syriacus sys)]
ܘܬܡܢ ܗܘܐ ܥܕܡܐ ܕܡܝܬ ܗܪܘܕܣ ܡܠܟܐ܂ ܕܢܬܡܠܐ ܡܕܡ ܕܐܬܡܠܠ ܡܢ ܡܪܝܐ ܒܦܘܡ ܐܫܥܝܐ ܢܒܝܐ܂ ܕܐܡܪ ܗܘܐ ܡܢ ܡܨܪܝܢ ܩܪܝܬ ܠܒܪܝ
Matt 2:15 [Vulgate]
et erat ibi usque ad obitum Herodis ut adimpleretur quod dictum est a Domino per prophetam dicentem ex Aegypto vocavi filium meum
Critical Apparatus :
(1) ην εκει : B, C, D, E, K, L, M, S, W, Z, Δ, Σ, Ω, 1, 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 18, 22, 27, 33, 34, 35, 36, 43, 44, 65, 72, 83, 109, 113, 116, 157, 200, 201, 230, 272, 438, 439, 476, 478, 490, 500, 501, 504, 505, 543, 556, 652, 699, 700, 892, 901, 1203, 1582, 2603, 2835, 3000, ℓ1086, Majority
(2) η εκι : א
(3) του Κυριου δια : C, D, E, K, L, M, S, Ω, 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 18, 22, 27, 34, 35, 36, 43, 44, 65, 72, 83, 109, 113, 116, 157, 200, 201, 230, 272, 438, 439, 476, 478, 490, 501, 504, 505, 543, 556, 652, 699, 700, 892, 901, 1203, 2603, 2835, 3000, ℓ1086, Majority
(4) OMIT του : א, B, W, Z, Δ, Σ, 1, 33, 1582
(5) OMIT του Κυριου δια : 500
(5) του προφητου : א, B, C, D, E, K, L, M, S, W, Z?, Σ, Ω, 1, 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 18, 22, 27, 33, 34, 35, 36, 43, 44, 65, 72, 83, 109, 113, 116, 157, 200, 201, 230, 272, 438, 439, 476, 478, 490, 500, 501, 504, 505, 543, 556, 652, 699, 700, 892, 901, 1203, 1582, 2603, 2835, 3000, ℓ1086, Majority
(6) OMIT του : Δ
(7) αιγυπτου : א, B, C, E, K, M, S, W, Z?, Δ, Σ, Ω, 1, 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 18, 22, 27, 33, 34, 35, 36, 43, 44, 65, 72, 83, 109, 113, 116, 157, 200, 201, 230, 272, 438, 439, 476, 478, 490, 500, 501, 504, 505, 543, 556, 652, 699, 700, 892, 901, 1203, 1582, 2603, 2835, 3000, ℓ1086, Majority
(8) εγυπτου : D, L
Tischendorf Mat 2:15
A Textual Commentary On Matthew 2:15
(a) Καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς Ἡρώδου – Herod died of a loathsome disease, aged 70 years, having reigned 37 years.
(b) ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ Κυρίου διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος, ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου – Origen says, that some referred this prophecy to Numbers 24:8, and others to Hosea 11:1 (In Num. Hom. xvii. 6.p.339). In Hosea 11:1 the LXX reads
διότι νήπιος ισραηλ καὶ ἐγὼ ἠγάπησα αὐτὸν καὶ ἐξ Αἰγύπτου μετεκάλεσα τὰ τέκνα αὐτοῦ
But Aquila and Theodotion render it ἐξ Αἰγύπτου κέκληται υἱός μου. The Masoretic Text, e.g. Codex Leningrad, has לִבְנִֽי (My Son/τὸν υἱόν μου). The Hebrew vorlage used by the translators of the Septuagint probably has לבניו. (His children / τὰ τέκνα αὐτοῦ). The Aramaic Targum of Jonathan has קְרֵיתִי לְהוֹן בְנִין. In Hebrew, it is a very easy change. Is this an unintentional error of the scribe or a wilful corruption of the Jews, in perverting a prophecy that must relate to one person (as alleged by some early Christian writers e.g. Justin Martyr)? We believe in the former. DuTillet’s Matthew has לבני (My Son).
According to Jerome, Matthew who published his Gospel in Hebrew, quoted from the Hebrew text of Hosea.
Matthew, also called Levi, apostle and aforetimes publican, composed a gospel of Christ at first published in Judea in Hebrew for the sake of those of the circumcision who believed, but this was afterwards translated into Greek, though by what author is uncertain. The Hebrew itself has been preserved until the present day in the library at Cæsarea which Pamphilus so diligently gathered. I have also had the opportunity of having the volume described to me by the Nazarenes of Berœa, a city of Syria, who use it. In this it is to be noted that wherever the Evangelist, whether on his own account or in the person of our Lord the Saviour quotes the testimony of the Old Testament he does not follow the authority of the translators of the Septuagint but the Hebrew. Wherefore these two forms exist “Out of Egypt have I called my son,” and “for he shall be called a Nazarene.”
(De Viris Illustribus, Chapter 3)