Καὶ ἐγένετο ὅτε συνετέλεσεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς λόγους τούτους, ἐξεπλήσσοντο οἱ ὄχλοι ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ·
And it came to pass, when Jesus finished these words, the people were astonished at his teaching.
Matt 7:28 [Textus Receptus (Elzevir) (1624)]23
Καὶ ἐγένετο ὅτε συνετέλεσεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς λόγους τούτους, ἐξεπλήσσοντο οἱ ὄχλοι ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ·
MSS: E, K, S, X (f113rc1), Ω (f44c1-2), 4 (f16v-17r), 7, 8, 10, 11, 12, 13, 34, 35, 36, 43, 44, 109, 157, 201, 438, 439, 500, 866 (f10r), 1701 (f7v), 2835 (f17vc1-2), ℓ339, ℓ1086 (f70v-71r)
Matt 7:28 [Codex Sinaiticus (א or 01) (4th century)]
Kαι εγενετο οτε ετελεσεν ο IC τους λογους τουτους εξεπλητστσοντο /επι τη διδαχη αυτου /οι οχλοι///
Matt 7:28 [Codex Vaticanus Graecus 1209 (B03) (4th century)]
Kαὶ ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν ὁ IC τοὺς λόγους τούτους ἐξεπλήσσο-το οἱ ὄχλοι ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ·
Matt 7:28 [Codex Ephraemi Syri Rescriptus (C04) (5th century)]
Kαι εγενετο οτε ετελεσεν ο IC τους λογους τουτους εξεπλησσοντο οι οχλοι επι τη διδαχη αυτου·
MSS: B, C, W, Σ, 33 (f103v), 490, 700, 892
Matt 7:28 [Codex Basilensis (E07) (8th century)]22r
καὶ ἐγεΝετο͵ ὅτε συνετελεσεν ὁ IC τοὺς λογους τούτους͵ ἐξεπλήσσοντο οἱ ὄχλοι ἐπὶ τῆ διδαχῆ αὐτοῦ͵
Matt 7:28 [Codex Cyprius (Grec 63) (K017) (9th century)]27r
καὶ ἐγένετο· ὅτε συνεΤελεσεν ὁ ΙC τοὺς λόγους τούτους· ἐξεπλήσσοντο οἱ ὄχλοι ἐπὶ τῆ διδαχῆ αὐτοῦ·
Matt 7:28 [Codex Washingtonianus (W032) (5th century)]
Και εγενετο οτε ετελεσεν ο IC τους λογους τουτους εξεπλησσοντο οι οχλοι επι τη διδαχη αυτου
Matt 7:28 [Codex Sangallensis 48 (Δ037) (9th century)]38
Και εγενετο οτε συνετελεσεν· ο· IC· τους· λογους τουτους· Εξεπλησσοντο παντες· οι οχλοι· επι τη· διδαχη· αυτου
Matt 7:28 [Minuscule 1 (12th century)]167v
Καὶ ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν ὁ ἰσ τοὺς λόγους τούτους· {εξ}ἐπλήσοντο πάντες Ὁι ὄχλοι ἐπὶ τῆ διδαχῆ αὐτοῦ·
Matt 7:28 [Minuscule 44 (Add MS 4949) (12th century)]26r
καὶ ἐγένετο ὅτε συνετέλεCεν ὁ ἰσ τοὺς λόγους τούτους· ἐξεπλήσσοντο οἱ ὅχλοι ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ·
Matt 7:28 [Minuscule 439 (Add MS 5107) (1159)]20vc2
καὶ Ἐγένετο ὅτε συνετέλεσεν ὁ ἰσς τοὺς λόγους τούτους, ἐξεπλήσσοντο οἱ ὄχλοι ἐπὶ τῆ διδαχῆ αὐτοῦ·
Matt 7:28 {Peshitta]
ܘܰܗܘܳܐ ܕ݁ܟ݂ܰܕ݂ ܫܰܠܶܡ ܝܶܫܽܘܥ ܡܶܠܶܐ ܗܳܠܶܝܢ ܬ݁ܰܗܺܝܪܺܝܢ ܗ݈ܘܰܘ ܟ݁ܶܢܫܶܐ ܥܰܠ ܝܽܘܠܦ݁ܳܢܶܗ܂
Matt 7:28 [Old Syriac Curetonian (Codex Curetonianus Syriacus syc)]
ܘܟܕ ܫܠܡ ܝܫܘܥ ܡ̈ܠܘܗܝ ܗܠܝܢ܂ ܬܡܝܗܝܢ ܗܘܘ ܟܢ̈ܫܐ ܥܠ ܝܘܠܦܢܗ܂
Matt 7:28 [Vulgate]
et factum est cum consummasset Iesus verba haec admirabantur turbae super doctrinam eius
Critical Apparatus :
(1) συνετελεσεν : E, K, L, M, X, Δ, Ω, 4, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 22, 34, 35, 36, 43, 44, 109, 157, 201, 230c, 438, 439, 500, 556, 866, 901, 1701, 2835, ℓ339, ℓ1086, Majority
(2) ετελεσεν : א, B, C, W, Σ, 1, 9, 33, 490, 700, 892, 1582
(3) συνετεσεν : 230*
(4) τους λογους : א, B, C, E, K, L, W, X, Δ, Σ, Ω, 1, 4, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 22, 33, 34, 35, 36, 43, 44, 109, 157, 201, 230, 438, 439, 490, 500, 700, 866, 892, 901, 1582, 1701, 2835, ℓ339, ℓ1086, Majority
(5) παντας τους λογους : M, 556
(6) τουτους : א, B, C, E, K, M, W, X, Δ, Σ, Ω, 1, 4, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 22, 33, 34, 35, 36, 43, 44, 109, 157, 201, 230, 438, 439, 490, 500, 556, 700, 866, 892, 901, 1582, 1701, 2835, ℓ339, ℓ1086, Majority
(7) τους : L
(8) εξεπλησσοντο : א¹, B, C, E, K, L, M, W, X, Σ, Ω, 4,7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 33, 34, 35, 36, 43, 44, 109, 157, 201, 230, 438, 439, 490, 500, 556, 700, 866, 892, 901, 1701, 2835, ℓ339, ℓ1086, Majority
(9) εξεπλησσοντο παντες : Δ, 22, 1582
(10) εξεπλησοντο παντες : 1
(11) εξεπληττοντο : א*
(12) διδαχη : א, B, C, E, K, L, M, W, X, Δ, Σ, Ω, 1, 4, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 22, 33, 34, 35, 36, 43, 44, 109, 157, 201, 230, 438, 439, 490, 500, 700, 866, 892, 1582, 1701, 2835, ℓ339, ℓ1086, Majority
(13) διδασκαλια : 556
(14) επι τη διδαχη αυτου οι οχλοι : 901§
ΞΒ / Β :
K (f27r), M (f34rc2), S (f29vc2), 4 (f16v-17r), 10 (f20v), 11 (f37v-38r), 12 (p69), 34 (f40r), 36 (f43r), 44 (f26r), 157 (f38r), 230 (f25vc2), 556 (f13r), 1582 (f20v), 1701 (f7v), 2835 (f17vc1)
ΞΒ / Α :
439 (f20vc2)
ΞΓ / Β :
9 (f23r), 892 (f37v)
A Textual Commentary On Matthew 7:28
(a) Συνετέλεσεν or ἐτέλεσεν? Bloomfield prefers ἐτέλεσεν due to the state of the evidence at Matt 11:1 and Matt 19:1 (where is συνετέλεσεν for ἐτέλεσεν in a few copies of the meaner sort), and also at Matt 13:53, Matt 26:1, whence it is plain that συν was introduced agreeably to the more usual custom, though Matthew uses the Hellenistic idiom.
(b) The introduction of a narrative with καὶ ἐγένετο is likely a reflection of ויהי.